Το άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα που «έδεσε» την ΧΑ

 

Την ποινή κάθειρξης μέχρι 10 έτη για απλή συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση αντιμετωπίζουν όλοι οι συλληφθέντες βουλευτές και μέλη της Χρυσής Αυγής, ενώ όσοι από αυτούς κατηγορηθούν για την τέλεση των κακουργημάτων, που προβλέπει το άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα, «απειλούνται» με ισόβια κάθειρξη. Μάλιστα, διευκρινίζεται ότι όποιος διευθύνει την οργάνωση, όπως κατηγορείται ο Ν. Μιχαλολιάκος, τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.

Η τεράστια επιχείρηση σύλληψης βουλευτών και στελεχών της Χρυσής Αυγής, που βρίσκεται σε εξέλιξη από τα ξημερώματα του Σαββάτου, έγινε μετά από πόρισμα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, το οποίο στηρίζεται στο άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα, περί συστάσεως εγκληματικής οργάνωσης. Τι ορίζει όμως το περιβόητο 187;

Ειδικότερα, ως εγκληματική οργάνωση, σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο του άρθρου 187 του Π.Κ., ορίζεται η συγκρότηση ή η ένταξη σε δομημένη και με διαρκή δράση ομάδα ανθρώπων, που αποτελείται από τρία τουλάχιστον ή περισσότερα άτομα με σκοπό τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων, τα οποία προβλέπονται είτε σε αυτοτελή άρθρα του Ποινικού Κώδικα είτε σε ειδικούς ποινικούς νόμους, όπως για παράδειγμα το 299 (ανθρωποκτονία με πρόθεση), 310 (βαριά σωματική βλάβη) και 385 (εκβίαση), δηλαδή ορισμένα από τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται η Χρυσή Αυγή.

Το ρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά στη δράση μιας εγκληματικής οργάνωσης περιλαμβάνει και άλλες περιπτώσεις ποινικής παραβατικότητας με μείζονα κοινωνικοηθική απαξία, όπως τα κακουργήματα που προβλέπονται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών, όπλων, εκρηκτικών υλών.

Ο νομοθέτης, συνεκτιμώντας την προοπτική ευρύτερης διαπλοκής που μπορεί να συνδεθεί με τη δράση μιας εγκληματικής οργάνωσης, αλλά και τη σημασία που έχουν για τη δημόσια και ιδιωτική ασφάλεια η εξάρθρωση και ο κολασμός τέτοιου είδους παθογενειών, φρόντισε, στην τέταρτη παράγραφο του ίδιου άρθρου, να ποινικοποιήσει ρητώς τις περιπτώσεις παράνομης παρακώλυσης της απονομής δικαιοσύνης σε σχέση με την προκείμενη εγκληματική δράση και παράλληλα να θέσει το πλαίσιο των σχετικών ποινών.

Έτσι, «όποιος µε απειλή ή χρήση βίας κατά δικαστικών λειτουργών, ενόρκων, ανακριτικών ή δικαστικών υπαλλήλων, μαρτύρων, πραγματογνωμόνων και διερμηνέων ή µε δωροδοκία των ίδιων προσώπων ματαιώνει την αποκάλυψη ή τη δίωξη ή την τιμωρία του εγκλήματος της συγκρότησης ή της ένταξης σε εγκληματική οργάνωση της παραγράφου 1 τιμωρείται µε κάθειρξη μέχρι δέκα (10) έτη και µε χρηματική ποινή από εκατό χιλιάδες (100.000) μέχρι πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Όποιος στις παραπάνω περιπτώσεις ματαιώνει την αποκάλυψη ή τη δίωξη ή την τιμωρία όχι µόνο του εγκλήματος της συγκρότησης ή ένταξης σε εγκληματική οργάνωση της παραγράφου 1, αλλά και άλλου εγκλήματος, από εκείνα που απαριθμούνται στην ίδια παράγραφο, τιμωρείται µε κάθειρξη και χρηματική ποινή από εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ».

Το 187Β εργαλείο κατά του οργανωμένου εγκλήματος

Το εν λόγω άρθρο, που εισήχθη στον Ποινικό Κώδικα με το νόμο 2928/2001, είναι ίσως το πιο χρήσιμο «εργαλείο» για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς δίνει τη δυνατότητα σε μέλη εγκληματικών οργανώσεων να απαλλαγούν από τις κατηγορίες που τους βαρύνουν εάν συμβάλλουν ουσιωδώς στην εξάρθρωση της οργάνωσης της οποίας είναι μέλη. Μάλιστα, στην πρώτη παράγραφο του 187Β ορίζεται ότι: «Αν κάποιος από τους υπαιτίους των πράξεων της συ­γκρότησης εγκληματικής οργάνωσης ή συμμορίας ή της συμμετοχής σε αυτές κατά τις παραγράφους 1 και 3 του άρθρου 187 ή της συγκρότησης τρομοκρατικής οργάνω­σης ή της συμμετοχής σε αυτήν κατά την παράγραφο 4 του άρθρου 187Α καταστήσει δυνατή με αναγγελία στην αρχή την πρόληψη της διάπραξης ενός από τα σχεδιαζό­μενα εγκλήματα ή με τον ίδιο τρόπο συμβάλλει ουσιωδώς στην εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης ή της συμμορίας ή της τρομοκρατικής οργάνωσης, απαλλάσ­σεται από την ποινή για τις πράξεις αυτές».

Σοφία Σπίγγου, στον «Τύπο της Κυριακής»